Szanowne Posłanki i Posłowie,
Dziś sejm po raz kolejny nie odważył się w sposób otwarty pochylić się nad aktami prawnymi ważnymi dla obywateli Litwy: Ustawą o mniejszościach narodowych, która ma na celu przywrócenie praw, które przysługiwały mniejszościom narodowym do 2010 r. i, co należy zaznaczyć, nie spowodowały rozpadu państwa litewskiego, oraz projektem Ustawy o pisowni imion i nazwisk w dokumentach tożsamości.
Poczynając od 31 grudnia 2009 roku prawa około 20% obywateli Litwy są nie tylko ograniczane i uszczuplane, ale w stosunku do przedstawicieli mniejszości stosowane są nawet represje finansowe. O tym w swoich raportach ciągle wspominają odpowiednie organizacje unijne.
W ubiegłej kadencji rządzący konserwatyści i liberałowie anulowali Ustawę o mniejszościach narodowych i tym samym stworzyli system prawny, który umożliwia stosowanie represji finansowych wobec obywateli Litwy. Dnia 23 grudnia 2013 r. dyrektorowi administracji Samorządu Rejonu Solecznickiego Bolesławowi Daszkiewiczowi wymierzono horrendalną karę pieniężną w wysokości 43 400 litów za to, że nie wykonał on nakazu usunięcia w ciągu miesiąca dwujęzycznych tablic z nazwami ulic z poszczególnych posesji prywatnych w rejonie solecznickim. W cywilizowanym świecie trudno jest sobie wyobrazić sytuację, w której grzywna jest zwiększana blisko stukrotnie (w porównaniu z grzywną nałożoną przez sąd pierwszej instancji - red.).
W dogodnym czasie, zapewne chcąc zaimponować wizerunkiem porządnych reprezentantów wszystkich obywateli, członkowie partii lewicowej szli na wybory z wyraźnie sformułowanymi założeniami programowymi.
Obywatele obdarzyli ich swoim zaufaniem i podczas wyborów wyrazili największe poparcie. Utworzona nowa większość rządząca zatwierdziła program Rządu, w którym już nieco skromniej i węziej, aczkolwiek w dalszym ciągu znalazły odzwierciedlenie dążenia oraz konkretne prace mające na celu nie tylko przywrócenie, ale też poszerzenie praw mniejszości narodowych. Zacytuję rozdział X programu Rządu na l. 2012-2016:
X. WSPÓLNOTY NARODOWE
245. Będziemy rozwiązywali problemy z zakresu rozwoju kulturalnego wspólnot narodowych poprzez opracowanie długoletniej strategii; mniejszościom narodowym stworzymy dobre warunki zaspokajania ich potrzeb kulturalnych.
246. Opracujemy projekt Ustawy RL o mniejszościach narodowych. Reprezentowanie mniejszości narodowych powierzymy specjalnie powołanemu departamentowi. Rozwiążemy problem pisowni imion i nazwisk w dokumentach tożsamości oraz pisowni nazw ulic i miejscowości w oparciu o Konwencję ramową Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych.
247. Będziemy wspierali ośrodki kultury, z których usług korzystają wspólnoty narodowe.
248. Reorganizację sieci szkół mniejszości narodowych (z polskim i rosyjskim językami nauczania) będziemy przeprowadzali uwzględniając interesy wspólnot, w oparciu o zasadę efektywności szkół.
249. Będziemy dążyli, by państwowy egzamin z języka litewskiego dla maturzystów nielitewskich szkół był odroczony na późniejszy okres.
250. Zwiększymy wsparcie na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego mniejszości narodowych oraz jego wykorzystania w celu rozwoju turystyki, tradycyjnych rzemiosł i tradycyjnych form działalności.
Tymczasem po prawie 2 latach wspólnej pracy jedne obietnice wykonania programu Rządu zmieniają inne. Przykład podrwiwania konserwatystów wraz z Prezydent RL z różnych grup roboczych objął nowo powołaną grupę roboczą, której celem było opracowanie nowej Ustawy o mniejszościach narodowych. Nowoczesna, postępowa redakcja Ustawy o mniejszościach narodowych miała być opracowana szybko i efektywnie. W ciągu 4 miesięcy, które upłynęły po jej powołaniu, nie doszło do żadnego spotkania jej członków, zaś przedłożonego przez nich samych projektu Ustawy o pisowni imion i nazwisk jego autorzy nie odważyli się nawet skierować do pierwszego czytania.
Uważam, że niedawno wyborcy mieli okazję ocenić efektywność realizacji złożonych obietnic.
Z drugiej zaś strony, przedstawiciele konserwatystów są zdeterminowani jeszcze bardziej pogorszyć niejednokrotnie uszczuplane prawa mniejszości narodowych.
Dziś, 19 czerwca, na posiedzeniu komitetu zaaprobowane zostały propozycje konserwatystów dotyczące dalszego pogarszania praw mniejszości narodowych. Sprzeciwić się temu nie odważyli się partnerzy koalicyjni, którzy tym samym wyraźnie nie przestrzegają zapisów zatwierdzonego programu Rządu.
Nasuwa się wniosek, że w kwestiach dotyczących mniejszości narodowych partnerzy – socjaldemokraci – również są skłonni pośrednio popierać konserwatystów. Wygląda na to, że, podobnie jak w poprzedniej kadencji, planuje się, by rękoma konserwatystów jeszcze bardziej pogorszyć prawa mniejszości narodowych, które są uszczuplane m.in. poprzez stosowanie wspomnianych już represji finansowych.
Zrozumiałe jest, że w poprzedniej kadencji konserwatyści, chcąc przysłonić okrojenie emerytur i innych świadczeń oraz ogólnie pogarszające się warunki życiowe, uwagę obywateli spróbowali skierować na rzekomą ochronę litewskości, mimo braku jakiegokolwiek zagrożenia ze strony mniejszości narodowych: zarówno wówczas, jak i obecnie.
Czyżby obecnie „obrona języka litewskiego" ma być tą płachtą, która ma przysłonić ujemne skutki wprowadzenia euro w 2015 r.?
Pragnę zwrócić uwagę na to, że w obecnej sytuacji geopolitycznej są to działania wielce niebezpieczne. Bezpieczeństwo państwa w pierwszej kolejności zależy od bezpieczeństwa obywateli, od zapewniania im praw. Żadne czołgi z zagranicznego, nawet przyjaznego, państwa nie zapewnią bezpieczeństwa, jeśli samo państwo nie będzie szanowało swoich obywateli.
W każdym bądź wypadku my, przedstawiciele AWPL, jesteśmy zdeterminowani, by kontynuować swoje działania. W sposób otwarty mówimy o swoich dążeniach do reprezentowania interesów wszystkich obywateli w dziedzinie gospodarki i innych.
Będziemy dążyli do tego, by na Litwie przywrócono do życia Ustawę o mniejszościach narodowych, która co najmniej ma zapewnić te prawa, które gwarantowała Ustawa o mniejszościach narodowych do 2010 roku. Będziemy dążyli do tego, by program Rządu był realizowany w całym zakresie.
Wicemarszałek Sejmu RL Jarosław Narkiewicz
Źródło: awpl.lt
