Młodzież: wynagrodzenie takie, że nawet na jedzenie nie wystarczy
„Nie mogę powiedzieć, że nie ma propozycji, jednak z ofertami pracy jest bardzo słabo. Nie ma normalnych propozycji, żeby pretendować na miejsce. Jeszcze nigdy tak nie było, że w ciągu dnia wysyłałam tylko jedno CV” - pisze młodzież na forum internetowych.
„U mnie też bez rezultatów. Jeżeli coś znajduję, to tylko za jakieś 300 euro miesięcznie. Mam wyższe wykształcenie, jednak planuję na lato wyjechać gdzieś na Cypr” - pisze druga internautka.
„Ja w ogóle mam dwa wyższe i 5 – letni staż, jednak nie mogę ruszyć z miejsca... W istocie, to w ogóle nie gdzie wysyłać CV, a jeśli się znajduje, to za takie wynagrodzenie, że po spłaceniu arendy mieszkania na chleb nie zostałoby” - dzieli się trzecia.
„Wszędzie wymagania są wygórowane, ale wchodzi nowa moda: pracujesz na dwóch stanowiskach, a otrzymujesz minimum. Kiedy zapomoga na bezrobocie jest większa niż minimalne wynagrodzenie, nie dziwo, że na giełdzie pracy ustawiają się kilometrowe kolejki” - skarży się następna.
„Na początku mogłam sobie pozwolić sama wybierać pracę, z perspektywą i podobnie, ale teraz już idę, gdzie przyjmą. Zauważyłam też, że ogłoszenia pracy zazwyczaj mijają się z realnością” - ubolewa kolejna.
Każdemu trzeciemu brakuje motywacji
Według danych litewskiej giełdy pracy w 2014 roku na Litwie zarejestrowano 94,4 tys. bezrobotnych w wieku od 16 do 29 lat, czyli 36 proc. od całej liczby. Chociaż ta liczba wygląda imponująco, w 2013 roku takich osób było ponad 100 tys. Każda trzecia młoda osoba potrzebowała intensywnej pomocy w kształtowaniu motywacji.
Najwięcej bezrobotnych do 29 lat jest wśród osób ze średnim wykształceniem – 49,2 proc., wśród osób z wyższym wykształceniem tak liczba wyniosła 25,9 proc. 1 stycznia 2015 roku około 40 proc. młodych bezrobotnych nie posiadała żadnej kwalifikacji zawodowej, tyle samo osób nie miało żadnego doświadczenia. Oba te czynniki zmniejszały ich szanse na znalezienie pracy.
Według danych „Eurostat, w marcu 2015 roku wśród młodzieży do 29 lat bezrobocie sięgnęło 18,4 proc., najgorsza sytuacja była w Olicie i Ucianie. Dążąc do polepszenia sytuacji kilka państwowych instytucji rozpoczęło działania: wprowadziło oferty pobudzające motywację, zachęty socjalne i rehabilitację psychologiczną. Młodzieży nieposiadającej kwalifikacji proponowana jest integracja poprzez wybór szkoły zawodowej. Pracodawcom przyjmującym młodzież do pracy przeznaczają się subsydia na pokrycie części wynagrodzenia. Młodzież również jest zachęcana do przedsiębiorczości – udzielane są konsultacje na temat organizacji biznesu, zniżki na otrzymanie patentu czy wsparcie przy założeniu miejsca pracy.
Jakże zmniejszane jest bezrobocie wśród młodzieży?
Przedstawiciele Programu Młodych Zawodowców „Twórz dla Litwy” Julija Kačanova i Aivaras Vencevičius przygotowali specjalny program „Marketing możliwości zmniejszenia bezrobocia wśród młodzieży”, w którym przeanalizowali problemy i przedstawili rozwiązania, w jaki sposób można zmusić młodzież do przestania się mazgaić i znaleźć naprawdę dobrą pracę. Autorzy konstatują, chociaż obecnie realizuje się wiele programów zmniejszających bezrobocia, brak jest międzyinstytucyjnej współpracy i jednolitej komunikacji.
„Nasze badanie pokazało, że młodzież często nie wie, jak szukać pracy i egzystuje przeważające zdanie o tym, że nie doczekają się żadnej pomocy, a o wszystkim decydują znajomości. Wizerunek Giełdy Pracy również zmniejsza zainteresowanie i motywację” - podano w analizie sytuacji na rynku pracy młodzieży.
Ich zdaniem, z powodu braku współpracy, brak uwagi zwracanej na komunikację, młode audytorium jest skąpo poinformowane o wszystkich realizowanych środkach i projektach. Pomimo tego, autorzy analizy wyodrębnili kilka pozytywnych przykładów – projektów, które pomagają młodzieży znaleźć wymarzoną pracę.
„Jednym z nich jest projekt Giełdy Pracy „Uwierz w siebie”, podczas którego pracowano z najbardziej problematyczną grupą młodzieży, a do pomocy zaproszono zawodowych lektorów. Projekt „Versli Lietuva” - cykl imprez „Biznes kręci” i „VerslasLAB“, do którego przyciągnięto ogromną liczbę młodych osób” - wymieniali Kačanova ir Vencevičius.
Część bezrobotnych nawet nie podejrzewa, że można żyć inaczej
Zastępca kierownika działu Rynku Pracy Ministerstwa Ochrony Socjalnej i Pracy Milda Kojelienė zapytana przez DELFI, co jest przyczyną bezrobocia wśród młodzieży, czy brak umiejętności w poszukiwaniu pracy, czy pracodawca, oferujący śmieszne wynagrodzenie, odparła, że nie można winić tylko jednej strony.
„Zauważa się, że pracodawcy mając wielki wybór wśród kandydatów stawiają wygórowane wymagania. Jeśli na rynku pracy brakuje specjalistów, pracodawca zaproponuje większe wynagrodzenie. Odpowiednio za pracę nie potrzebującą kwalifikacji płaci się minimalne wynagrodzenie. Młodzież szukająca pracy najczęściej ma problemy z zaprezentowaniem siebie. Nie zważając na zalety (kwalifikacje, języki, praca z komputerem, elastyczność, chęć kształcenia się), na przeszkodzie wstaje brak doświadczenia. Młodzież również jest bardzie skłonna do migracji między miejscami pracy. W ostatnim czasie zauważa się konflikt między wynagrodzeniem ze strony pracodawcy, a oczekiwaniami młodej osoby” - tłumaczyła Kojelienė.
Jej zdaniem, największym problemem pozostanie młodzież, której brak kwalifikacji i motywacji, brak podstawowego wykształcenia. Ich szanse na zatrudnienie są najmniejsze.
„Biorąc pod uwagę młodzież bez motywacji, można zauważyć, że system pomocy socjalnej na Litwie jest ściśle związany z rejestracją na giełdzie pracy. Tylko osoby zarejestrowane na giełdzie pracy mogą rozliczać na pomoc socjalną. Motywację pomniejsza małe wynagrodzenie, ciężkie warunki pracy. Na prowincji średnia wynagrodzenia jest mniejsza, a dojazd do miasta zawsze kosztuje. To wywiera wpływ na motywację. Przyczyną mogą też być problemy socjalne. Być może bezrobotni rodzice uformowali pogląd dziecka, że nie warto pracować. Czasami otoczenie socjalne, w którym żyją, na tyle wciąga, że po prostu nie pojmują, że można żyć inaczej” - rozważała Kojelienė.
Proponuje nabrać się cierpliwości i zgodzić na mniejsze wynagrodzenie
Kierownik jednego z największych portali z ogłoszeniami pracy „CV Market” Raimonda Tatarėlytė zapytana przez DELFI, jak się ma obecnie sytuacja na rynku pracy odparła, że rzeczywiście, wśród osób do 29 lat bezrobotnych jest wielu.
„Zauważyliśmy, że szczególnie w czerwcu bieżącego roku zwiększyła się liczba CV młodych osób. One aktywnie szukają pracy i naprawdę jest wiele miejsc, gdzie można się zatrudnić. Po pierwsze, aby znaleźć pracę, trzeba chcieć jej szukać. A do poszukiwań należy się odpowiedzialnie przygotować, ponieważ to też swoista praca – należy bez błędów napisać dobre, atrakcyjne CV, wiele uwagi poświęcić na list motywacyjny, który powinien być pisany indywidualnie dla każdej oferty pracy. A najważniejsze wykrystalizować swoje chęci (jakie chcę zajmować stanowisko, czy posiadam odpowiednie kompetencje, jeśli nie mam doświadczenia, w czym mógłbym być pożyteczny itp.) oraz przeanalizować sytuację na rynku, wynagrodzenia" - tłumaczyła Tatarėlytė.
Jej zdaniem, często młodzież po studiach (szczególnie, jeśli przedtem nie pracowała) ma nieuzasadnione roszczenia do wynagrodzenia. I to może być jedną z przyczyn, dlaczego nie znajdują odpowiedniej pracy.
„Być może większe wynagrodzenie jest realne w przyszłości, jednak trzeba mieć na uwadze, że jest ono płacone dla już doświadczonych pracowników, posiadających nie tylko wiadomości teoretyczne, ale i praktyczne. Dlatego nie należy od razu rozczarowywać się małą proponowaną wypłatą, a wyjaśnić, czy po okresie próbnym albo po roku będzie możliwość zwiększenia wypłaty. Oczywiście, trafiają się różni pracodawcy, jednak po osiągnięciu poziomu specjalisty w swojej dziedzinie, zatrudnić się jest nie tylko lżej, ale proponowana wypłata i perspektywy są całkiem inne. Najważniejsze realnie ocenić swoją sytuację, możliwości, nabrać się cierpliwości i praca się znajdzie” - doradzała szefowa „CV Market”.
Gdzie obecnie można się zatrudnić?
Według danych Litewskiej Giełdy Pracy, największe szanse na znalezienie pracy mają osoby, z następującym wykształceniem: specjaliści technologii informacyjnych, lekarze, kierowcy ciężarówek, betoniarze, sprzedawcy w sklepach, budowlańcy, piekarze, pracownicy kanalizacji wodnej, kucharze, specjaliści od reklamy i marketingu, krawce, kierownicy budowy.
Najmniejsze możliwości zatrudnienia się mają: kierowcy samochodów i taksówek, agenci usług biznesowych, mechanicy samochodowi, fryzjerzy, pracownicy działu kosmetycznego, operatorzy kotłów i maszyn parowych, prawnicy, ekonomiści, nauczyciele poziomu początkowego i podstawowego, pracownicy administracji, cieśle i stolarze.
Jak zauważają pracownicy giełdy pracy, sytuacja na rynku pracy polepsza się. W ostatnich miesiącach rejestruje się po 30 tys. wolnych miejsc pracy, dlatego młodzież ma większe szanse na znalezienie pracy według kwalifikacji.
Rząd zatwierdził Narodowy Program Postępu, który określa rozwój państwa na 2014 – 2020 lata. Jednym z celów programu jest polepszanie jakości życia, zwiększanie jakości zatrudnienia obywateli, zapewnienie dynamiki na rynku pracy.
